Passend onderwijs … voor wie eigenlijk? (25)

Ook Ria stopt er na 40 jaar onderwijs mee. Zij heeft tijdens haar opleiding destijds nog geleerd te kijken naar het kind en op het juiste moment de materialen en lesjes aan te bieden die aansluiten bij zijn of haar belangstelling.

Ria zit vol vragen over de huidige ontwikkelingen in het onderwijs. Wanneer is het mis gegaan? “Waar zijn we de “gevoelige periode” van Maria Montessori kwijtgeraakt? Was dat op het moment dat alles vastgelegd moest worden, geadministreerd, zodat je kon zien wat je nog niet met een kind behandeld had? En waar zijn de “kleutermethodes” vandaan gekomen? Kwam dat doordat de opleiding na 1985 nauwelijks meer aandacht had voor de kleuter en dat daardoor de mensen die vanaf toen zijn opgeleid, geen idee hadden wat er met de kleuters moest gebeuren en zij daarom behoefte hadden aan methodes?
Ik merk als oud-kleuterleidster- en nu al weer jaren in groep 4- dat we kinderen binnen krijgen die niet “rijp” genoeg zijn. Rijp om de leerstof op te pikken, rijp om geconcentreerd te werken. Rijp genoeg voor de eisen die aan de fijne motoriek gesteld worden om redelijk te kunnen schrijven. Rijp om zelf te kunnen denken. Ik geloof ook niet dat zittenblijven afgeschaft moet worden. Ik zie juist dat kinderen die deze rijpheid nog niet hebben en vaak ook emotioneel te jong zijn voor de groep, er baat bij hebben! Alleen
blijven ze nu niet langer in de kleutergroep maar doen 2 jaar over bv. groep 4.

Natuurlijk: ook ik weet dat de maatschappij veranderd is en dat er andere eisen gesteld moeten worden. Ouders werken grotendeels, er zijn meer echtscheidingen, er is meer egocentrisme, enz. Het VMBO is te min, iedereen moet studeren… Maar betekent dat, dat je in de kleuterjaren letters en cijfers moet kennen? Betekent dat, dat kleuters niet meer zelf hun werk mogen kiezen en zelf ontdekkend en creatief bezig mogen zijn? We krijgen “prinsjes en prinsesjes “ die lettertrucjes hebben geleerd en hebben leren “hakken en plakken”, maar nauwelijks begrijpen wat lezen is en hoe leuk het kan zijn. Door zo vroeg te beginnen op een moment dat ze er nauwelijks aan toe zijn, begint de eerste aversie al…

De kinderen van nu zijn gewend aan onmiddellijke bevrediging van hun behoeften door hun opvoeding en hebben geleerd dat alles snel en oppervlakkig gaat (computerspelletjes en tv programma’s).
Ergens moeite voor moeten doen, iets onderzoeken en daar de rust voor nemen, komt nauwelijks voor. Juist de kleuterjaren, met een goede begeleiding op school, zijn erg  belangrijk. Zonder dat daar allerlei programma’s op gezet worden. Geef het kind de tijd en ruimte en een gedegen basis. Juist door die programma’s en eisen van bovenaf worden het kind en de leerkracht opgejaagd en wordt slechts het cognitieve gewaardeerd.
In de afgelopen jaren zijn er talloze managers en onderzoeksbureaus in het onderwijs bijgekomen. Zij hebben, waarschijnlijk met de beste bedoelingen, allerlei structuren bedacht, waarmee ze de veranderingen de baas dachten te kunnen blijven. Echter: deze hebben alleen geleid tot een taakverzwaring van de leerkrachten. Wat is er niet allemaal op ons bordje gekomen… te veel om op te noemen. En nog doen we het als leraren niet goed. Het is nooit goed, nooit genoeg! Het is waarschijnlijk te eenvoudig gedacht maar: als al die mensen in de klas met kinderen zouden werken, zou je heel wat problemen kunnen oplossen. Nu bedenken zij iets en mag de leerkracht het weer uitvoeren, zonder dat er maar een handje extra hulp in de klas is. Denk maar eens aan de enorme misser die “Weer samen naar school“ heet, en nu omgebouwd gaat worden naar “Passend Onderwijs”. Voor wie past dat eigenlijk?

Voor mij niet meer… Ik stop nu de klassen weer groter gaan worden en er meer kinderen in komen met zeer specifieke behoeften. Daar kun je als juf niet allemaal aan voldoen. Je voelt altijd dat je een groep te kort doet. Bovendien doe ik niet meer mee nu je als school en leerkracht afgerekend gaat worden op Cito- scores. Met de kinderen heb ik altijd met veel plezier gewerkt. Ik heb me altijd kritisch opgesteld, niet omdat ik vastgeroest zou zijn, maar uit betrokkenheid. Ik maak me grote zorgen over het onderwijs in de toekomst en wens de generatie na mij veel wijsheid toe.”