Dat je ziek kunt worden als je tegen je gevoel en kennis in moet werken in het kleuteronderwijs, bewijst het onderstaande verhaal van een super gefrustreerde -maar nog wel strijdbare- kleuterjuf met de oude KLOS opleiding:
“Al vanaf de invoering van de basisschool heb ik geprobeerd kleuters spelenderwijs te laten leren, maar zo langzamerhand verlies ik de strijd (als je dat zo mag zeggen tenminste). Steeds maar uitleggen dat spelen ook leren is, je wordt er zo moedeloos van. De echte kleuterjuffen verdwijnen, al dan niet vrijwillig, uit het basisonderwijs en daarmee dus ook de kennis t.a.v. de ontwikkeling van kleuters.
Ik ben in april 2012 door mijn directeur uitgekozen om, vanwege krimp, na 31 jaar op dezelfde school te hebben gewerkt, te veranderen van school. Na een kennismakingsgesprek met de nieuwe directeur zag ik deze nieuwe start toch positief. Al gauw bleek alles anders, mijn duo-collega blijkt een onderwijsassistent (!) te zijn, heeft nooit in een kleutergroep gestaan en weet niet wat er van haar verwacht wordt. De visie van de andere 2 kleuterjuffen t.a.v. kleuteronderwijs is totaal verschillend van mijn visie. Ik ben positief op de nieuwe school begonnen, maar zit inmiddels ziek thuis. Oorzaak: de manier waarop ze op de nieuwe school werken (lang leve de methodes). Daar kan ik niets mee:
- Ik moet nu met allerlei methodes werken voor taal, schrijven, gymlessen, muzieklessen, dans-beweging, aanleren letters. Je ziet het goed, rekenen ontbreekt.
- De hele planning (thema’s, doel per week, letters die aangeleerd worden enz.) ligt voor het gehele schooljaar en voor de hele groep al vast (hoezo inspelen op de behoefte van de kinderen) Wat gebeurt er als iets niet door kan gaan? Weg planning?
- Kleuters van groep 1 en 2 moeten tussen lijntjes schrijven in werkboekjes, ook de kinderen die er motorisch nog niet aan toe zijn.
- Zowel in groep 1 als 2 wordt veel aan letterkennis gedaan omdat ze eind groep 2 toch zeker 15 letters moeten kennen.
- Kinderen van groep 2 moeten alle cijfers tot 10 en alle letters kunnen schrijven.
- Het OVM wordt als doel (elke week 1 ontwikkelingslijn!) gebruikt en niet als volgmiddel.
Ik zie weinig terug van de sociaal-emotionele ontwikkeling, motorische ontwikkeling enz. maar vooral spelenderwijs leren kan en mag niet, want dat is moeilijk af te checken. Als ik vraag hoe ze hiertoe gekomen zijn, is het antwoord: de inspecteur eist dit toch allemaal. Ik heb (voorzichtige) pogingen gedaan om uit te leggen dat kleuteronderwijs ook anders kan en dat je dan ook voldoet aan de kerndoelen en de eisen van de inspecteur. In plaats van gebruik te maken van mijn expertise om het kleuteronderwijs weer op het goede spoor te zetten, word ik als bedreiging gezien en ben er dus maar mee gestopt. Je gaat twijfelen aan jezelf, zie ik het dan zo verkeerd? Mijn motivatie om nog in het onderwijs te werken is wel helemaal weg.
Maar ik snap die nieuwe generatie wel, zij hebben het op de opleiding ook niet geleerd, kijk maar eens naar wat een stagiaire moet doen in een kleutergroep. En wat nog zorgelijker is: hoe ze door de opleiding begeleid worden. Ze worden later wel voor een kleutergroep gezet en dan is een methode een mooi houvast. Maar ook de druk vanuit de Inspectie is groot, heel erg groot. Als je als school onvoldoende scoort bij de cito, dan word je daar meteen op afgerekend en bestempeld als zwakke school, met alle gevolgen van dien. Onterecht natuurlijk, dat weten wij, maar waarom begrijpt de inspectie dat niet. Iedereen werkt keihard in het onderwijs, we maken gemiddeld veel meer uren dan op onze benoeming staat. Maar omdat we gedreven zijn en hart hebben voor de kinderen en de school heb je dat ervoor over. Maar zo langzamerhand wordt je liefde voor je vak ontnomen en doe je steeds vaker een stapje terug omdat het toch niet gewaardeerd wordt maar eerder afgestraft. Als ik kinderen in de groep heb die niet goed presteren, probeer ik toch altijd de positieve aspecten te benoemen. Zou een inspecteur dat ook naar de onderwijswereld eens kunnen doen? Lijkt me een goed voorstel want dan houd je de mensen gemotiveerd en in het onderwijs. Hopelijk is dat voor het kleuteronderwijs nog niet te laat.”