Het jonge kind in de verdrukking…..

Ik ben er eentje van een `uitstervend ras`, een leerkracht met de oude kleuterleidsters opleiding, maar zo alive als het maar kan.
En daarom nog steeds heel betrokken en actief in het onderwijs aan een kwetsbare groep: het jonge kind.
Gestart in 1982 op een toen nog experimentele basisschool. En dat was wat we wilden: een doorgaande lijn voor de kinderen vanaf het moment dat ze binnen zouden komen totdat ze de basisschool zouden verlaten.( wat nu verzand is in een lijn naar beneden: steeds meer van groep 3 naar groep 2 en zelfs bij de peuters wordt er getoetst op papier…!!! )
Iedereen werkte samen in deze nieuwe start basisschool: de oud kleuterleidsters en de leerkrachten van de lagere school met allemaal hetzelfde doel, en het werkte: flexibel werken, aansluiten bij het niveau van het kind, werken in thema´s en heel veel aandacht voor de creatieve vakken, waaronder ook muziek en drama en heel veel DOEN ipv van vnl leren uit een boekje en op het platte vlak.
En wat was iedereen enthousiast: de kinderen de ouders en het team. En de resultaten waren ook heel bevredigend.
En toen…..ja,  kwamen langzaamaan steeds “ nieuwe “ ideeën, die maar weer in het onderwijs gedropt werden en waar het veld dan iets mee moest, naast al de andere taken.
En of we alles maar even precies op papier bij wilden gaan houden (  en het liefst in drievoud, zo voelde het tenminste) En ik ben voorstander van het bijhouden van vorderingen van kinderen, maar het gaat te ver. Ik noemde het vastleggen om het vastleggen wat een ieder het valse gevoel gaf dat als het maar op papier staat en  een beetje klopt dat het in de praktijk dan ook goed zat.
Nou nee dus, wat ik in al die jaren alleen maar heb gezien zijn  nieuwe leerkrachten die van de nieuwe PABO afkwamen en zo weinig praktijk ervaring hadden en veel moesten werken aan `hun eigen competenties`, heel fijn maar je moet aan het werk met je competenties als aankomende juf of meester…..!
En het jonge kind: dat kwam steeds meer in de verdrukking: de stage was meer een periode van `ruiken aan `en neem van mij aan dat je voor het lesgeven aan het jonge kind meer in je mars moet hebben dan voor het lesgeven in de hogere groepen: daar kom je al een heel eind met een beetje goede methode. ( ik spreek uit ervaring)
Juist het jonge kind heeft een ander, flexibel aanbod nodig wat aansluit bij hun ontwikkeling en vraagt om een leerkracht die precies weet welke ontwikkelingsfases een kind door moet maken om te komen tot allerlei werkvormen en lesstof hogerop.
En wat zien we : steeds meer juffen die uit onwetendheid denken dat als je een kind maar iets op papier laat zetten (veel werkbladen en toetsen in het platte vlak ) een kind leert en je kunt laten zien wat een kind al beheerst.
Alle deskundigen roepen al jaren dat het jonge kind leert door te doen en te ervaren en daar hoort een leerkracht bij die de juiste materialen  en werkvormen en begeleiding levert waardoor dit proces door kan blijven gaan.
Trainen van het jonge kind heeft geen enkele zin: ooit geprobeerd een groep baby’s allemaal op het zelfde moment te laten lopen…?
Ik zie kinderen naar groep 3 verdwijnen waar door de stress van het volle programma de leuke en creatieve dingen aan de kant geschoven worden omdat het taal en rekenprogramma af moet… En juist alle onderdelen zijn belangrijk voor een evenwichtige ontwikkeling.
Langzaamaan word ik een roepende in de woestijn, zo voelt het, veel collega’s hebben echt geen idee van de ontwikkeling van het jonge kind en van hogerhand tellen vnl de cito scores…..Ik blijf mij verzetten, ik heb weer moeten verkassen van school omdat ik op mijn oude school het gevecht op dreigde te geven : ik werd in alles tegengewerkt.
Alles moest vnl effectieve leertijd zijn, prima maar wat effectief is voor een kleuter daar hebben de meeste directeuren en schoolbesturen geen benul van.
Ik snap dat veel van collega’s de handdoek in de ring gooien en er mee stoppen, weer een juf met kennis minder, doodzonde.
Ik heb bij een PABO in mijn woonplaats al eens aangegeven dat ik aan het begin van een kleuterstage periode wel les wilde komen geven over het jonge kind, om ze voor te bereiden op wat ze gaan zien en kunnen verwachten. Dat zou al 4 weken observaties schelen van de korte stagetijd en zouden ze veel meer aan de slag kunnen om te ervaren hoe en wat een jong kind is.
Maar nee….
Als men mij 7 jaar geleden gevraagd zou hebben of ik zou stoppen als ik de staatsloterij zou winnen zou mijn antwoord geweest zijn : nee joh, het is veel te leuk, misschien een dagje minder…
Maar nu: ik stop zo snel als ik mijn groep een beetje verantwoord over kan dragen.
Ik haalde altijd energie uit mijn werk, nu kost het me alleen maar heel veel energie. En dat heeft niets te maken met het feit dat ik een dagje ouder ben,
Ik bespaar u het hele gedoe over administratie en door werkgevers opgelegde eisen die vaak niet eens door de inspectie geëist worden, ze komen nog steeds met observatielijsten van 5 kantjes de klas in, wat ik als kans moet zien….kans, laat me met rust , ik bewijs al jaren in mijn werk dat ik goed functioneer, dat kinderen flink groeien in mijn groep en zich veilig voelen en de kans krijgen om zich op niveau te ontwikkelen. En probeer ik eruit te halen wat er in zit, Niet omdat ik precies doe wat mij gezegd wordt maar omdat ik sta voor mijn kinderen en eigenwijs genoeg ben om te volharden en dat wat goed is voor mijn kinderen.
Besteed die controle tijd aan iets anders, het jaagt vele collega’s de stress in. ( werkt heel contra productief, neem dat van mij aan )
De inspectie is altijd welkom bij mij, mag mij alles vragen , ik kan verantwoorden wat ik doe en krijg daar ook goede feedback op…..
Het Nederlandse onderwijs verarmt….. de focus ligt vnl op de eindresultaten, uit angst voor o.a de cito score afrekening…. Juist het proces van leren is zo belangrijk: hoe kwam je tot dit antwoord of deze oplossing. Daar leer je samen van , er zijn zoveel wegen die naar Rome leiden. Nederland heeft behoefte aan creatieve denkers !

Ach , ik kan wel een boek schrijven over alle “misstanden” die ik in het onderwijs zie: kleuters met nog een motoriek vanuit de elleboog die gedwongen om tussen lijntjes te kleuren op een klein papiertje…
U voelt het wel……
Als u ooit eens behoefte heeft van gedachten te wisselen of wat meer te willen weten of eens te willen kijken in de praktijk:  U bent van harte welkom.(de WSK heeft mijn mailadres)

In het belang van onze nieuwe jonge generatie : luister naar de experts, naar de ervaringsdeskundigen en laat er nu eindelijk wat gebeuren: ik doe wel mee!!

Liesbeth