Hoe zit het met jullie visie op kleuters?

Beste allemaal,

Ik heb lang getwijfeld maar nu moet ik het toch echt kwijt. Hoe zit het met jullie visie op kleuters?
Ik zie dat er vaak verschil gemaakt wordt tussen groep 1 en groep 2, de kleuter ontwikkelt zich sprongsgewijs volgens een grillig patroon, vanaf 3/4 jaar t/m 6/7 jaar en in verschillend tempo. Ontwikkelingsaspecten verlopen nooit parallel aan elkaar. Er is geen overgang van groep 1 naar 2!! Kleuters ontwikkelen zich gedurende een periode van 2 tot 4 jaar. Als leerkracht weet je wat uiteindelijk belangrijk is maar ben je vooral bezig met aansluiten bij wat je ziet en wat kinderen van je vragen. Jij bent verantwoordelijk voor het creëren van die voorwaarden waarin kleuters kunnen gedijen, geheel individueel naar eigen tempo zonder frustrerend en demotiverend getrek omdat de juf/meester het zo leuk en belangrijk vindt!! Passend onderwijs lijkt hier vaak te betekenen: het kind passend maken in mijn onderwijs!! De leerkracht bepaalt, de leerkracht doet voor, de leerkracht vertelt wat kinderen moeten doen, de leerkracht vertelt hoe ze het werkje moeten maken. Maar diezelfde leerkracht lijkt nergens zelf een antwoord op te hebben of anders hier een pasklaar kritiekloos antwoord te verwachten. Ze denken niet meer zelf na en laten zich door IB-ers, besturen en directies methodes, groepsplannen, handelingsplannen, toetsen en ga zo maar door in de maag splitsen en waar zijn die kleuters?? Is er dan niemand meer die zich dagelijks laat inspireren door de kinderen, ze zijn zo onbevangen, spontaan en zo creatief. Hou op met lesjes gericht op letterkennis, hou op met het gericht aanbieden van de cijfers, hou op met die verschoolsing en kleutermishandeling in de dop!! Vele problemen in het lezen en rekenen die in groep 4/5 de kop opsteken worden veroorzaakt door de schoolse abstracte manier waarop het kleuteronderwijs ingericht wordt. Zaken beklijven niet omdat velen niet weten hoe de ontwikkeling van kleuters verloopt en als ze dat wel weten houden ze daar tegen beter weten in geen rekening mee of nog erger, het wordt ontkent. En weer zie ik een vraag naar de 1 januari datum: die bestaat niet!!! Je neemt kleuters toch zeker geen ontwikkeling af!! En weer wordt er gevraagd naar een methode (en dat is niet hetzelfde als een LVS!!). Een methode dekt de doelen, is dat de reden dat men naar een methode grijpt?? Zet die kleuters toch eens voorop, laat je door hen inspireren, iedere dag weer. Zorg voor een brede basis want ontwikkelen doen ze helemaal vanzelf, ja, soms zelfs ondanks de leerkracht. Zorg voor een uitdagende omgeving, deze moet kinderen verleiden en hun nieuwsgierigheid prikkelen. Je klas hoort eruit te zien als een snoepkraam waar ze zich hun vingers het liefst (figuurlijk) bij aflikken. Laat ze vooral heel veel zelf doen, uitzoeken, ontdekken, uitproberen en zet je verwachtingen aan de kant. Durf los te laten en hou op met dat controleren, die turflijstjes, het trekken aan kinderen en vertrouw op hun natuurlijke ontwikkeling. De leerkracht bepaalt niet wanneer kleuters wat moeten kunnen maar dat gaat (bijna altijd) helemaal vanzelf. Laat ze zich competent voelen, een lach, een knipoog, een knuffel doet wonderen. Persoonlijke aandacht voor ieder kind. Een kleuter ontwikkelt zich in totaal, alles staat de hele dag door in het teken van voelen, ruiken, proeven, dansen, zingen, buiten spelen, vrij spel, kiezen, je vervelen, ruzie maken, huilen, knutselen enz. Daarbij dompel je ze bij iedere activiteit in een warm taal/rekenbad (letterkennis hoort hier niet bij). Wist je dat kleuters die eraan toe zijn (het brein zich voldoende ontwikkelt heeft) in 40 uren kunnen lezen? Richt je op klanken, op ritme, op vormen. Leg gerust letters in de klas maar gebruik ze als omtrekvormen, om mee te spelen, om na te tekenen, mee te knutselen en je merkt vanzelf dat kinderen letters gaan herkennen, zo maak je ze nieuwsgierig en ontstaat het beginnnende lezen maar dwing het niet af, laat het spontaan gebeuren.
Vrij spelen, zelf kiezen, onafhankelijk zijn, je eigen creatieve ik mogen zijn, je eigen grenzen kunnen en durven ontdekken, je lekker voelen, graag naar school gaan, geen druk voelen zijn voorwaarden om emotioneel vrij te zijn en leidt tot gezonde nieuwsgierigheid. Zo floreren kleuters en ontwikkelen ze een stevige en brede basis. Een kleuter is géén schoolkind!! Dit moest me echt van het hart. Ik hoop dat het iets losmaakt in jullie maar vooral dat het je tot nadenken stemt want soms wordt ik er heel erg verdrietig van!!

Kijk eens wat ik al kan ….

Ik kan bouwen, ik kan sjouwen
en kunstjes doen op slappe touwen.
Ik kan tekenen, ik kan plakken
en balanceren op hoge hakken.
Ik kan dansen, ik kan zingen
en van een hoge tafel springen.
Ik kan tellen, ik ken de kleuren
en kan zo heerlijk om iets lekkers zeuren.
Ik kan al echte letters schrijven
maar wil zo graag nog kleuter blijven.
Ik wil proeven … ruiken … en voelen.
Ik wil groeien in MIJN EIGEN doelen.
Met mijn handen
en mijn voeten.
Heerlijk in de wereld wroeten.
Ik ben ik, ik ben uniek,
en ik ben NIET van elastiek.
Je kunt me niet maken tot iets wat ik niet ben
maar wel helpen zodat ik mezelf nog beter ken
want zelfs als ik mijn knie bezeer,
weet dan dat ik ALTIJD leer !

Martin (lid kerngroep)