Kleuterleerkracht zijn. Wat is het een mooi vak! Na een 4-jarige opleiding aan de PABO (voltijd) en een succesvol afgeronde stage, ben je er klaar voor. Daar ga je nochtans vanuit. Maar is een PABO-opleiding echt wel voldoende om de kleuters het juiste basisonderwijs te bieden? Daar valt over te discussiëren. Dus laten we dat even doen…
In een gesprek met kleuterjuf Ilse werd duidelijk dat in ieder geval zijzelf niet per se tevreden is over haar PABO-opleiding. “Zelf heb ik op latere leeftijd de PABO gedaan en heb ervaren dat er bijzonder weinig aandacht is voor de kleuter. Na mijn studie realiseerde ik me dat ik nog veel te weinig over de kleuters geleerd had. Gelukkig kon ik terecht bij een oude kleuterjuf met een KLOS-opleiding. Bij haar heb ik een cursus gevolgd. Zowel van haar als van haar mede KLOS-collega’s heb ik veel bijgeleerd.” Ilse merkt duidelijk dat haar PABO-collega’s deze extra opgedane kennis missen.
Dit gebrek aan kleuterkennis is zonde. Volgens Ilse leidt het tot een onvolledige of zelfs verkeerde begeleiding van de kleuter, die daar op latere leeftijd last van krijgt. “Kijk maar eens naar de motoriek van kleuters. Als dat niet goed wordt aangepakt zorgt dat mede voor problemen bij het schrijven en knippen. Dit leidt dan weer tot mogelijke gedragsproblemen op latere leeftijd.”
Een praktijkvoorbeeld van juf Ilse laat zien dat de lessen van de leerkrachten niet altijd bedoeld zijn om de kleuter uit te dagen, maar vooral om het ze makkelijk te maken. Zo vertelt ze hoe er in kleutergroepen gebruik gemaakt wordt van doorzichtige kralenplanken. De uitdaging voor de kinderen is ver te zoeken wanneer de voorbeeldafbeelding onder het doorzichtige plankje wordt gelegd. “De kinderen lossen een puzzel op, in plaats van het zelf tellen van de pinnetjes en kraaltjes op het voorbeeld. Met het werken van de linkerhand naar de rechterhand, wat bij goed gebruik van een kralenplank geoefend wordt, wordt een begin gemaakt met het ‘denken’ van links naar rechts. De voorloper van het leren lezen en schrijven.” Ze wil wel graag benadrukken dat deze verkeerde opvatting van de kleuterleerkracht niet de schuldige is. “Aangezien deze kleuter-kennis nooit onderdeel was van de leerstof op de PABO, kun je deze leerkrachten nergens van beschuldigen. De PABO moet hier iets aan doen en Den Haag moet wakker worden!
Dit is meteen een mooi bruggetje naar onze politieke hoofdstad. Want hoe wordt daar eigenlijk tegen dit probleem aangekeken? Maken onze politici zich er überhaupt wel druk om, dat onze kleuterleerkrachten niet de juiste gespecifieerde opleiding krijgen? Het antwoord is: Ja. Sterker nog, ze zijn er al ruim 10 jaar over aan het discussiëren. Is er in die tijd enig resultaat geboekt? Ook dat antwoord is: Ja. In maart van dit jaar werd er een motie aangenomen in de kamer die de differentiatie van de specialisering van het jonge kind (groep 1 tot 4) en het oude kind (groep 5 tot 8) mogelijk maakt op de PABO-opleiding. Dit is natuurlijk een mooie positieve ontwikkeling. Vraag blijft: Is deze specialisering in de PABO-opleiding voldoende om specificeerde kleuterleerkrachten voor de klas te krijgen?
Bent u tevreden over uw eigen of de huidige PABO-opleiding? Welke lessen van uw opleiding zijn u het meest bijgebleven? Gebruikt u deze nog steeds in de praktijk? Laat het ons weten in de reacties hieronder.
Ook wij zijn nooit te oud om te leren. Zeker niet als we onze kennis en ervaring kunnen overdragen van kleuterjuf tot kleutermeester en andersom! Wij zijn altijd op zoek naar meer meningen en ervaringen over het kleuteronderwijs. Bent u een kleuterleerkracht, (groot-)ouder, (oud-) leerling etc. en wilt u uw mening over de kleuters graag laten horen? Stuur ons dan een mailtje of persoonlijk bericht (facebook) en wie weet vertolken wij uw mening binnenkort op onze socials.
BAC
Dit is mijn 42ste jaar als leerkracht groep 1 en 2. Mijn lessen worden betiteld als knutsel lessen, terwijl ik ze bestempel als technieklessen. De kleuters leren de technieken omtrent knippen, plakken, kleuren, netjes werken en dergelijke.
Het doet pijn in mijn hart dat de kleuter al meer dan 20 jaar opgezogen wordt door methodisch onderwijs, terwijl kleuters leren door ervaringsonderwijs . Buiten spelen en ontdekkend leren en niet van een werkblad .
Hier ook een klosser en nu nog invaljuf bij groep 1 en 2. Ik zie lesjes van pabo studenten waar ik van schrik. Het stampen van letters en cijfers. En dan zeggen na wat tips, maar zo leren wij het op de pabo. Of zeggen na een half jaar stage bij kleuters. Nou weet ik het wel , nu naar een andere bouw. ?
Ik geef pedagogiek een de hogeschool Leiden en onze studenten wordt juist afgeleerd om te denken in lesjes. Wel thematisch spelend leren, juist in vrij spel. Maar van hun mentoren op de stageschool horen ze juist weer dat ze lesjes moeten geven. Sommige scholen dwingen kleuterleerkrachten om met instructiemodellen te werken. Kortom: er is nog veel te verbeteren in het kleuteronderwijs. Op de Pabo zijn we ons daar zeer van bewust!
Wat fijn om te lezen!
Nu kunnen de Pabodocenten de mentoren dus leren dat een instructiemodel voor kleuters er iets anders uitziet dan voor oudere kinderen. Uit een wat ouder boek, bekend bij Klossers, leerde ik de formulering van instructie bij kleuters: “Probeer eens of je …” Zo’n formulering kan toch prima in een instructiemodel voor kleuters!
Dag,
Welk boek ‘bekend bij Klossers’ doel je op? Benieuwd! Hoor graag.
Groet Jolanda