“Mag er dan ook popcorn bij?”
Afwijken van de leerstof en de boekjes is volgens juf Anneke essentieel om de kinderen meer te laten nadenken over onderwerpen. Door kleuters lessen te leren vanuit de praktijk en ze daar zelf bij te betrekken, blijf je dichter bij de gedachtegang van het kind en onthouden ze het vaak beter.
“Afgelopen herfstvakantie was ik aan het opruimen geslagen. Op zolder kwam ik nog een hele reeks diaseries tegen. Ook al zie je deze tegenwoordig amper meer, ik heb ze op school gebruikt en de kinderen vonden het geweldig! Ik stelde de kinderen voor om een bioscoop te maken. Daar moest volgens de kinderen uiteraard popcorn bij. Geen probleem natuurlijk. Die donderdag hebben samen een bioscoopje gerealiseerd in de klas. Het was een diaserie van Pukkel en Sukkel, twee kabouters, gemaakt van simpele plaatjes. Maar de kinderen vonden het hartstikke leuk.”
Juf Anneke is er van overtuigd dat door af en toe de kinderen een les te leren uit de praktijk en ze bij de uitvoering daarvan te betrekken, de kinderen meer ruimte krijgen om zelf na te denken. Bovendien blijven dit soort lessen de kinderen vaak beter bij, juiste omdat ze zelf hebben mogen meedenken.
“Ik vind dit een hele leuke manier van lesgeven! Even samen met de kinderen in de klas gaan zitten en nadenken over hoe we het gaan aanpakken. Ik stel de kinderen een aantal vragen als: ‘Hoe ziet zo’n bioscoop er eigenlijk uit?’ en ‘Wat komt er allemaal bij kijken?’. Behalve dat de kinderen antwoorden gaan zoeken op deze vragen, komen ze zelf ook met nieuwe ideeën. Vervolgens maken we samen een plan met hoe we het allemaal gaan regelen.”
Juf Anneke merkt ook op dat tegenwoordig alles voor de kinderen geregeld wordt, ook thuis. Ouders die hun kinderen en werk moeten combineren zijn uiteraard erg druk. Velen plannen daardoor hun gehele leven in. Volgens juf Anneke is dit wel begrijpelijk maar ze ziet ook dat er daardoor minder ruimte is voor de kinderen om zelf na te denken.
“Zelfs in de vakanties wordt vaak alles al ingepland en krijgen de kinderen weinig inspraak in hoe de dag eruit ziet. Zo wordt alles al voor ze bedacht en dat terwijl kinderen ook een stel gezonde hersenen hebben gekregen, die ze in dat soort situaties prima kunnen inzetten.” Ook in de klas gebeurt dit te vaak volgens juf Anneke. “Zo zie je dat als de kleuters deze vrijheid van zelf nadenken niet geeft, dat ze in groep 5/6 nog steeds te afhankelijk zijn van hun leerkrachten en ouders.”
“Bij het bedenken of ontdekken van dit soort lessen, komt natuurlijk wel enige ervaring van de leerkracht om de hoek kijken. Een leerkracht die al wat langer in het vak zit, weet hoe je kinderen zelf met bepaalde ideeën laat komen om deze vervolgens samen met de klas uit te werken. Doordat de kinderen zelf inspraak krijgen in een ‘les’, onthouden ze het geleerde beter en komen ze vervolgens met nieuwe ideeën. Het is een leuke manier van lesgeven en kinderen leren logisch na te denken, zonder dat het hen op een presenteerblaadje wordt gegeven.”
Wat zijn jouw ervaringen? Wil je praktijkvoorbeelden met ons delen?
Stuur ons dan een mailtje of persoonlijk bericht (facebook) en wie weet zijn jouw belevenissen (anoniem) in een verhaal te lezen op onze website.
redactie@wsk-kleuteronderwijs.nl
lidaboonstra@wsk-kleuteronderwijs.nl
CAB
Voordat ik in de klas met een thema begon (naar aanleiding van de dingen waar de kinderen op dat moment in geïnteresseerd waren) vroeg ik altijd in een kringgesprek wat ze ervan wilden weten/ leren en wat voor knutselwerkjes ze ervan zouden willen maken ( ik verwerkte de doelen weer in die lessen en knutselwerkjes). Het aandragen van ideeėn zette de kinderen aan tot nadenken en de betrokkenheid en het enthousiasme was hierdoor ook veel groter. Nu zie ik in de kleuterbouw dat alles tot op de komma voor twee jaar al gepland is en dat er weinig ruimte is voor eigen inbreng van kinderen.
Ik zorgde voor de afwisseling in afmaak of vervolg werkjes…een beurt geven…vrij kiezen. Zo staken de kleuters het meeste op en konden ze zich optimaal ontwikkelen. Dit gebeurde in onze hoekenklas.
Wat leuk! Ik werkte heel veel met hoeken. Ik zat met mijn kleuters in een noodlokaaltje, heel klein. Maar ik kreeg het voor mekaar om zoveel mogelijk ruimten te creëren om hoeken met de kinderen te maken. De kinderen kwamen zelf vaak met vragen om dat in een hoek te spelen. En als er even niets uit de kinderen zelf kwam dan speelde ik zelf een spannend spel naar aan leiding van bijvoorbeeld een prentenboek. En de kinderen kwamen direct weer op ideeën. Zo kon ik stiekem een beetje sturen, zonder dat ze het zelf in de gaten hadden. En als het spel vast liep in de hoek dan speelde ik mee of we speelden het spel met zijn allen voor de groep, zodat er weer nieuwe ideeën ontstonden. Ik ben nu met pensioen, maar ik kijk terug op 40 jaar kleuterklas, waarin ik heb genoten.
Helemaal mee eens.
Hoeken die je maakt n.a.v een thema zijn het meest aantrekkelijk als kleuters zelf bepalen wat er in moet of hoort. Samen een hoek maken en laten groeien met de bijbehorende problemen is zeer waardevol.
Ik gooi graag een probleempje erin zodat ze samen zoeken naar oplossingen.
Dit stimuleert heel erg het zelfvertrouwen. Ook leren ze fouten maken zonder dat ze erop worden afgerekend. Fouten maken is niet erg je leert ervan.
Ik ben meestal de domme juf die het niet zo goed weet en ook fouten maakt.
Het is wel belangrijk dat je als leerkracht open moet staan voor de input en ideeën van de kinderen. Jij moet heel goed weten welke doelen je wilt bereiken. Ook is het belangrijk dat je voorbereiding zo is dat je verschillende richtingen in kan slaan.
Maar…….geef de kleuters ruimte en laat ze zelf denken
.Mooi stukje dat doet mij plezier dat er leerkrachten zijn die ook zo denken.