Naar aanleiding van de vele reacties op onze website vindt de WSK het belangrijk om duidelijk te maken waarom wij stelling nemen tegen het nieuwe instrument van Cito.
Goed observeren is volgens de WSK zorgvuldig kijken hoe het kind zich ten aanzien van zichzelf steeds verder ontwikkelt met de bedoeling het onderwijsaanbod op deze ontwikkeling af te stemmen .
Als je kijkt hoe het kind zich ontwikkelt in verhouding tot andere kinderen, zoals het Cito wederom doet in het nieuwe instrument dat ze heeft ontwikkeld, is dat een subjectieve observatie, een observatie die uitgaat van statistische gegevens (zoals tussen 5.0 en 5.5 zou hij dit moeten kunnen). Je legt het kind langs de meetlat van wat hij volgens die gegevens zou moeten kunnen. Dat is geen objectieve én geen wetenschappelijke benadering.
Het kind zélf moet de meetlat zijn, want iedereen weet dat je een kind niet kunt vangen in een tabel van vergelijkend warenonderzoek. De ontwikkeling verloopt niet langs vaste lijnen, maar is grillig en valt niet te vangen in een tabel Als een kind buiten het kader blijkt te vallen, schiet men meteen in de paniekstand en dient er actie te worden ondernomen in plaats van dat kind wat extra ruimte te gunnen om zich te kunnen ontwikkelen. Kwalijk bij deze manier van registreren is, dat de nadruk komt te liggen op wat het kind nog niet kan, waarin het nog niet voldoet aan het gemiddelde. Het kind verliest hierdoor zijn eigenwaarde en zelfvertrouwen.
Het nieuwe observatiesysteem van het Cito vergelijkt de prestaties van het kind met dat van wat een gemiddeld kind presteert op een bepaalde tijd en houdt geen rekening met de persoonlijke ontwikkeling van het kind. Alsof we een productieproces in een koekjesfabriek volgen! Een kind ontwikkelt zich echt niet sneller wanneer je hem steeds de gewenste kunstjes uit die statistische gegevens laat vertonen.
De functieontwikkeling gaat gelijk op met de neurologische ontwikkeling. Het is bekend, dat de aanleg van verbindingen tussen de verschillende hersencentra van het grootste belang is bij het jonge kind als voorbereiding op het latere schoolse leren. Door bewegen, spelen, overleggen, plannetjes maken, praten, zingen, tekenen, schilderen, bouwen, verzorgen, samenspelen enzovoort komen deze verbindingen tot stand en worden ze versterkt . Een rijke leeromgeving, waarin al deze functies geoefend kunnen worden, is dus van cruciaal belang.
Wij pleiten voor het volgen van de persoonlijke ontwikkeling van het kind. Natuurlijk ook geregistreerd, want we moeten ons kunnen verantwoorden, maar dan wel met behulp van een instrument dat de persoonlijke groei van het kind vastlegt. Een instrument dat wetenschappelijk is onderbouwd en is gebaseerd op fasen in de ontwikkeling van oudere peuter ->kleuter -> schoolkind. Wij willen de kleuter de ruimte geven om zich zorgeloos te ontwikkelen, niet onder druk van statistische eisen waaraan hij zou moeten voldoen, maar onder de bezielende begeleiding van de leerkracht die observeert waar het kind zich in de ontwikkeling bevindt en die haar lesaanbod hierop aanpast. Ieder kind is uniek en dat moet hij ook mogen zijn. Ontwikkeling is een natuurlijk proces en dat kunnen we niet versnellen, zelfs niet onder druk van al die lijsten. We kunnen die ontwikkeling wel volgen, stimuleren, uitdagen, begeleiden, het kind in aanraking brengen met nieuwe vaardigheden, het de kans geven zich van binnenuit te ontwikkelen zonder dwang van buitenaf. Zo krijgt het kind de kans zich volledig naar aard en aanleg te ontplooien.
De kleuter lijkt een verdienmodel te zijn geworden en nu de toetsen terecht verboden zijn, heeft het Cito ze verwerkt in een zogenaamd observatiemodel dat bestaat uit doorlopend toetsen en vergelijken.
De WSK zal zich hier tegen verzetten!
Wordt vervolgd.
De kerngroep van de WSK.
Daar ben ik het helemaal mee eens! Dit is waar het bij het jonge kind om gaat; goed volgen en aanbieden wat het nodig heeft. Het is zo jammer dat er nog zo weinig echte kleuter leerkrachten zijn die dit blijven verdedigen tegen de druk van het altijd maar in kaart brengen van hetgeen de kleuter nog niet beheerst! Blijf het vertrouwen houden in de ontwikkeling van de kleuter. Maar blijf het vooral goed volgen met de juiste instrumenten. Veel succes!