‘Juf wordt huisschilder’ (66)

‘Juf wordt huisschilder’, dat is het verhaal van Jolande. Ze heeft een kleine 20 jaar in het onderwijs gewerkt, altijd in de groepen 1 en 2. Opleiding: KLOS, nog net. Ze deed haar laatste examen in het jaar van de integratie tussen kleuterschool en lagere school, 1985:

“Ik heb altijd veel interesse gehad in het ontwikkelingsgericht onderwijs en mensen opgezocht waarmee ik op die manier kon samenwerken en goed onderwijs aan jonge kinderen kon geven. De laatste jaren echter is het steeds moeilijker geworden dat goed te blijven doen. Steeds meer zijn anderen (inspectie, IB, directie) voor ons gaan bepalen hoe we moeten werken. Heel lang lukte het om daar toch steeds tegenin te gaan en door zelf creatief te blijven toch wegen te vinden om goed onderwijs te blijven geven. Daarmee bedoel ik dan dat jonge kinderen de ruimte krijgen om zich te ontwikkelen, waarbij gekeken wordt naar wat ze al wel kunnen en niet naar wat ze allemaal nog niet kunnen. En dat het steeds opnieuw in de eerste plaats belangrijk is dat een kind zich vrij en veilig voelt. Dat dit een voorwaarde is om te kunnen leren. Dat daar dus eerst tijd in gestoken moet worden en steeds opnieuw. En dat alles draait om spelen in een kleutergroep. Dat vanuit het spel enorm veel ontwikkeling mogelijk is, als je de goede momenten weet te vinden en als je zelf mee speelt. Dat activiteiten die te maken hebben met rekenen en lezen altijd vanuit het spel aangeboden worden en niet als oefening, zeker niet voor kinderen die in hun ontwikkeling zover nog niet zijn. Dat er veel ruimte is voor eigen initiatief van kinderen en dat er lekker veel gezongen wordt en dat je daar natuurlijk veel bij moet bewegen. Omdat iedereen eigenlijk wel weet dat al deze dingen de ontwikkeling van een kind ten goede komen.

Maar…in de afgelopen twee jaar ontdekte ik dat tegengas geven en toch blijven doen wat goed is voor kinderen niet meer genoeg werkt. De maatregelen zijn dwingender dan ooit. Inspectie en directie hebben bepaald dat we met een methode moeten werken, omdat de resultaten beneden de maat waren en ons een zwakke beoordeling boven het hoofd hing. Nieuwe leerkrachten in groep 3 vinden dat wij kleuters onvoldoende geschoold afleveren. Ook de kinderen in groep 1 moeten aan Cito‐toetsen voor rekenen en taal meedoen en dat niet alleen. Wij moeten dan serieus de resultaten analyseren en met die gegevens groepshandelingsplannen maken en uitvoeren en zorgen dat bij het volgende toetsmoment de resultaten verbeterd zijn. Cito‐resultaten worden in teamverband besproken en er heerst dan regelmatig een bedrukte stemming…

Vanaf het moment dat ik had besloten het onderwijs te verlaten  kon ik tijdens dit soort vergaderingen weer grappen maken en erom lachen en er lekker tegenin gaan.
Als iemand zegt dat wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat kinderen beter leren lezen als ze bij de start van groep 3 een grote letterkennis hebben en dat je die dus met ze moet oefenen, juist met de kinderen die niet uit zichzelf die interesse hebben, dan weet ik er nog wel een paar. Bijvoorbeeld dat ook uit onderzoek is gebleken dat kinderen betere schoolresultaten halen als je veel met ze zingt en veel met ze beweegt.
Vanaf augustus dit jaar ben ik met veel plezier geen juf meer, maar huisschilder. Oorzaak van deze overstap ligt niet alleen in de meetcultuur op school, maar ook in mijzelf. Ik heb ontdekt dat de school en de klas met alle hectiek eigenlijk niet zo’n goede plek voor mij is. Enorm vermoeiend, dat vak. Met steeds minder mogelijkheden eigen creativiteit in te zetten om kinderen verder te helpen in hun ontwikkeling niet meer te doen eigenlijk voor mij.
Ik ben nu schilder en leer het vak in de praktijk. Het is een mooi vak.
Ik weet zeker dat in het onderwijs het tij ooit weer zal keren. Het kan zo niet blijven doorgaan lijkt me. Ik wens iedereen die het wel blijft volhouden veel wijsheid en moed. Ik ga voort met de kwast en ben daar heel tevreden mee.”