Zwartboek – Verhaal 1
Sonja werkt in groep 1 en 2 sinds dit schooljaar met de methode ‘Onderbouwd’. Na een paar maanden komt ze er achter dat deze methode verre van kindvriendelijk is en dat de lat enorm hoog ligt voor de kinderen. Sonja is boos en totaal gefrustreerd:
“De methode is erg ingewikkeld met veel, heel veel checken en afvinken (eigenlijk individueel ) op een speciale leerlingkaart. Ze heeft het zelfs over een Ipad gehad, die we leuk in de klas kunnen gebruiken om op die manier de resultaten gelijk te kunnen registreren. Ik vind het van de zotte, maar als ik dit zo benoem dan ligt dat aan mijn leeftijd. Ze kunnen mij niet kwaaier krijgen. Opval en uitval van kinderen moeten we noteren en die kinderen moet je na enkele weken weer checken. Er zijn 9 verplichte thema’s (schatkist wilden wij niet omdat dit zo bindend was) met bijbehorende verplichte kaarten met “spelletjes” voor zowel taal als rekenen.
Naast deze verplichting hebben wij een planning gekregen dat we dagelijks kringactiviteiten moeten doen. Vandaag moesten wij beginnen met het thema Boeken en als eerste kringactiviteit hadden wij het woord pen. De letters benoemen en hakken en plakken. Na deze activiteit moeten alle kinderen verplicht met deze letters aan de slag. Zo moeten wij gedurende dit thema met deze 3 letters oefenen. Voor kinderen die nog geen flauw benul hebben van letters is dit een regelrechte ramp. Mijn frustratie van deze dag is dat ik het gevoel heb mijn autonomie te verliezen en ik mee moet in een keurslijf en wat dringen wij toch iets op aan kinderen. Ze mogen niet meer op hun eigen manier ontwikkelen. Wij bepalen dat nu voor hen en dit voelt zo verkeerd.”
Kinderen letters ‘opdringen’ terwijl ze er niet aan toe zijn, kan dyslexie in de hand werken….
Een methode (op de kleuterafdeling) slaafs gebruiken, is zo verkeerd. Je doet je doelgroep tekort. Als leidraad gebruiken en ruimte bieden voor eigen inbreng en ook inbreng van je kleuters, rekening houdend met niveauverschillen, goed zicht hebben op de behoeftes van het individuele kind, het spelend leren waarborgen, de zintuigen prikkelen, zelfvertrouwen en zelfstandigheid bevorderen, Een creatieve leerkracht weet wat de tussen- en einddoelen zijn en kan een prachtig programma samenstellen aan de hand van de thema’s die in een jaar aangeboden worden.
Wat mij opvalt is dat kinderen steeds eerder ‘interesse’ hebben in letters en cijfers en zich er niet meer van bewust zijn wat ze allemaal nog meer kunnen leren.
Je kunt Onderbouwd ook anders benaderen. De woorden ‘verplicht’ en ‘moeten’ kun je niet gebruiken in de onderbouw, eigenlijk in geen enkele bouw.
Ik gebruik Onderbouwd al een paar jaar en ik vind de manier van registreren prettig, makkelijk en simpel. Maar ik volg de leerlingen en ben geen slaaf van de methode.
Lezen en letters aanleren hoort in groep 3 thuis. We stappen over veel oefengebieden heen. Alles moet sneller en eerder, liefst al op kleuterleeftijd.
Prima als een peuter of kleuter hier loop in heeft of er aan toe is, maar voor veel jonge kinderen geldt dit niet. Frustratie werkt faalangst in de hand en faalangst is de duivel op leefgebied.